خانم دکتر آزیتا محقق

دکترای روانشناسی سلامت

  خبر چینی

یکی از چالش‌هایی که ممکنه خانواده‌ها با اون روبه رو بشن اینه که فرزندشون خبرچینی کنه یا کنجکاویش به فضولی تبدیل بشه، اینکه چرا بچه‌ها دچار این مشکل میشن و چطور میشه جلوشون رو گرفت موضوع بحث امروزه


چرا بچه ها خبرچینی میکنن؟
1.رشد شناختی و اخلاقی 
رشد شناختی و اخلاقی کودکان خردسال امکان یادگیری قوانین و دستورالعمل‌های ساده رو فراهم می‌کنه و خبرچینی پاسخی طبیعی به یادگیری قوانین است. بیشتر اوقات، خبرچینی کودکان درباره‌ی قوانینیه که نقض شده . ما قوانین زیادی رو به فرزندانمان می‌آموزیم. مثلاً «اسباب‌بازی‌هاتو  به دوستات هم بده» یا «قبل از خوردن غذا دستاتو بشور.» غالباً وقتی کودک با نقض این قوانین مواجه ‌بشه، توجه دیگران رو به اون جلب می‌کنه.


2. توجه شمارو جلب کنن
ممکنه کودکان احساس کنن زمانی که دارن خبری رو به شما میدن بیشترین توجه شمارو میبینن که دارید با دقت به اون ها گوش میدید و واکنش نشون میدید به صحبت هاشون، پس این میتونه یکی از دلالیش باشه 


3. کسب قدرت 
زمانی که کودک متوجه میشه میتونه از اطلاعاتش در جهت به دست آوردن خواسته‌هاش استفاده کنه، و با اون حتی تهدید کنه ، باعث میشه احساس قدرت بهش دست بده و به اینکار ادامه بده 


4.به خاطر انتقام 
ممکنه فرزند شما از خبرچینی به عنوان یک ابزار استفاده کنه تا بتونه احساسات منفی خودش نسبت به شخص یا موقعیت رو ابراز کنه 


5. تقویت مثبت 
ممکنه برای دفعات اولی که اینکارو انجام دادن، از سمت والدین تقویت شده باشن و حتی این کار مثبت براشون تعریف شده باشه 

 

حالا چطور میتونیم با رفتارهای درست جلوی اینکار رو بگیریم ؟
1. آگاه سازی کودک از کاری که انجام میده 

با صحبت کردن با فرزندتان درباره‌ی تفاوت میان حرف زدن و خبرچینی کردن شروع کنید. توضیح بدید که زمانی کار اون خبرچینی کردن محسوب می‌شه که می‌خواد کسی رو به دردسر بیاندازه. اگر هم موضوعی رو به بزرگ‌سالی اطلاع بده تا جلو صدمه دیدن کسی یا خراب شدن چیزی بشه، به کار اون "خبر دادن" می‌گن. اگر فرزندتون با شکایتی نزد شما میاد، از اون بخواهید به این موضوع فکر بکنه که کاری که کرده خبر دادنه یا خبرچینی کردن.


2. حل مسئله را آموزش دهید 
در ابتدا لازم هست که حرف‌های فرزندتون رو گوش بدید و اگر او از چیزی ناراضی هست و گله میکنه به حرفاش گوش بدید و این حس را منتفل کنید که متوجه شرایط هستید ، این باعث میشه اول کودک به شما اعتماد کنه و بعد سعی کنید با کمک خودش برای مشکل پیش اومده راهکار پیدا کنید ،مثلا اگر از اینکه دوستش روی صندلیش در مدرسه نشسته و او مجبور شده جای دیگری بنشینه ،اول ناراحتیش رو درک کنید بعد شروع به هم فکری کنید که برای مشکل پیش اومده چیکار میشه کرد.


3. همیشه نیاز به توجه نیست
کودکان عاشق جلب توجه هستن. اون‌ها آگاهانه بدرفتاری می‌کنن تا توجه شما رو جلب کنن. در چنین مواقعی بهترین راه نادیده گرفتن اوناست. نادیده گرفتن برنامه‌ریزی شده به معنای عدم توجه در زمانیه که کودکان به شیوه‌ای عمدی بدرفتاری می‌کنن یا کارهایی مانند خبرچینی انجام میدن. نادیده گرفتن رفتارهای کودک زمانی بهترین نتیجه رو داره که به طور مداوم رفتار نادرست فرزندتان را نادیده بگیرید. با وجود این، بهتره زمانی که کودکان احساس بسیار بدی دارن اونو نادیده نگیرید. کودکان را فقط برای مدت کوتاهی نادیده بگیرید. برای نادیده گرفتن کودکان نوپا بیش از سی ثانیه و برای کودکان بزرگتر بیش از چند دقیقه وقت نگذارید.


4. تنبیه کنید 
اشتباه فکر نکنید ما اینجا به هیچ عنوان با تنبیه فیزیکی موافق نیستیم و اکیدا توصیه میکنیم که این کار رو انجام ندید ، منظور از تنبیه اینه که اگر بارها با فرزندتان درباره‌ی خبرچینی کردن صحبت کرده‌اید و از اون خواسته‌اید این کار رو انجام نده، باید به حرف شما گوش‌کنه. در صورتی که او به رفتار بد خودش ادامه میده، حقوق و آزادی‌هایی که داره رو ازش بگیرید. بهش بفهمونید که اگر چیزهای خوبو می‌خواد باید به درستی رفتار بکنه و به حرف شما گوش بده. شما نباید امتیازات گرفته شده رو بهش او بازگردانید مگر اینکه به حرف شما گوش‌کنه.


سخن پایانی 
لطفا این عادت کودکان رو جدی بگیرید و در تلاش باشید تا مشکل رو حل کنید وگرنه در بزرگسالی ممکنه همین رفتار به ظاهر ساده مشکلات زیادی رو ایجاد کنه